Summer book-Tatil Kitabi

Η ταινία “Summer book” (Tatil Kitabi), του Τούρκου σκηνοθέτη Seyfi Teoman, προβάλλεται από το 25^ο πανόραμα ευρωπαϊκού κινηματογράφου.

Πρόκειται για μια ταινία με ενδιαφέρον θέμα, όμορφα πλάνα, όπου ακόμα και οι σκηνοθετικές ευκολίες δείχνουν καλοδουλεμένες και αφομοιωμένες από τον δημιουργό τους. Καταγράφει με σαφήνεια και επιτυχία την ζωή σε ένα χωριό της σύγχρονης τουρκικής επαρχίας, τον τρόπο που είναι δομημένη η πραγματικότητα, το σχολείο, η ζωή των παιδιών μέσα και έξω από αυτό, τα σπίτια, οι ιδιωτικοί χώροι, η αγορά, τα μαγαζιά, οι ανάγκες και οι φιλοδοξίες των απλών ανθρώπων. Εκεί που αποτυγχάνει, είναι ότι αφήνει «κρεμασμένη» την ιστορία του και ανολοκλήρωτους τους χαρακτήρες των πρωταγωνιστών.

Την πρώτη μέρα που γυρίζουν τα παιδιά στο σχολείο, μετά τις καλοκαιρινές διακοπές, ο δάσκαλος τους ζητά να γράψουν μια έκθεση με τίτλο: «Πότε μαθαίνει κανείς περισσότερο, όταν μελετά ή όταν ταξιδεύει;» Ο μικρός Ali (Tayfun Gunai), που του έκλεψαν το βιβλίο της καλοκαιρινής μελέτης αμέσως μετά το τέλος της σχολικής χρονιάς, φυσικά, δεν μπόρεσε να διαβάσει καθόλου, όμως οι δυσάρεστες οικογενειακές καταστάσεις που βίωσε στις διακοπές του, φαίνεται να τον ωρίμασαν υπερβολικά.

Δεν μπορώ να εξηγήσω, αν το σενάριο ήταν το πρόσχημα, για να γυριστεί αυτή η ταινία ή μπήκε αποκλειστικά, γιατί μια ταινία δεν μπορεί να γυριστεί χωρίς σενάριο ή τουλάχιστον έτσι πιστεύει ο σκηνοθέτης. Η σκηνοθετική γραμμή είναι αργή, ο φακός στέκεται αρκετές φορές ακίνητος, παρακολουθεί τους πρωταγωνιστές να περπατούν, να οδηγούν, κεντράρει σε σπίτια, καταστήματα και ξαφνικά «κατά ριπές» ακούμε τα πάντα από τους ηθοποιούς που κάθονται γύρω από ένα τραπέζι, στο καθιστικό, στο καφενείο κ.λ.π. και από τους διαλόγους τους παίρνουμε σωρηδόν όλες τις πληροφορίες, που ο σκηνοθέτης πιστεύει, ότι αφορούν τους θεατές.

Ο πατέρας Mustafa (Osman Inan) είναι εργατικός και αυστηρός, η μητέρα Guler (Ayten Tokun) υποψιάζεται ότι την απατά και παίρνει το μέρος των γιων της, ο μεγάλος γιος Veysel (Harun Ozuag), που σπουδάζει για να γίνει αξιωματικός του στρατού θέλει να αλλάξει σταδιοδρομία, αλλά ο πατέρας του δεν θέλει, για να μην πληρώσει την αποζημίωση στην σχολή, ο θείος Hasan (Taner Birsel)- αδελφός του πατέρα- είχε έναν άτυχο γάμο στην πόλη και επίσης ατύχησε στην επαγγελματική του πορεία και γύρισε στο οικογενειακό χασάπικο, τον μικρό Ali ο μπαμπάς του τον έβαλε να πουλάει τσίχλες, για να καταλάβει πως βγαίνει το χρήμα και να «τριφτεί» στην αληθινή ζωή. Ο πατέρας παθαίνει εγκεφαλικό επεισόδιο, ψάχνουν να βρουν κάποια χρήματα που είχε κρύψει μέσα στο αυτοκίνητο και δοκιμάζεται η συνοχή της οικογένειας …και δοκιμάζονται λίγο και τα νεύρα τα δικά μας. Θα μπορούσε να ήταν μια πολύ καλή ταινία αν …δεν αδικούσε τον εαυτό της.