Δευτέρα 5 Ιανουαρίου 2015

La jaula de oro-Κελί από χρυσάφι

Χρειάστηκε να περιμένουμε υπομονετικά ακούγοντας το υπέροχο τραγούδι  των τίτλων του τέλους, στον υπό διαμόρφωση ακόμα κινηματογράφο Στούντιο, της οδού Σπάρτης στην Πλατεία Αμερικής- που άνοιξε πριν λίγες εβδομάδες- για να δούμε γραμμένα στην οθόνη τα πάνω από 500 ονόματα των μεταναστών, που αψήφησαν τους κινδύνους και ταξίδεψαν από τις χώρες της Κεντρικής Αμερικής μέχρι το Λος Άντζελες, την γη της επαγγελίας της δικής τους ηπείρου.
Μια ταινία τρυφερή και σκληρή ταυτόχρονα, που περιλαμβάνει πολλά στοιχεία ντοκιμαντέρ και όσο αφορά το θέμα της, αλλά όσο αφορά και την απόδοση της.
Ο γεννημένος στο Μεξικό, ισπανός, Diego Quemada Díez, παρακολουθεί την ζωή των μεταναστών από την Γουατεμάλα, την Νικαράγουα, την Ονδούρας και το Σαν Σαλβαδόρ κατά την διάρκεια του ταξιδιού τους με προορισμό τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Πιο συγκεκριμένα και εν είδει μυθοπλασίας εστιάζει στο ταξίδι τριών εφήβων από την Γουατεμάλα, (δυο αγοριών και μιας κοπέλας) και ενός ινδιάνου που προσπαθεί να ενσωματωθεί στην παρέα τους, για να περάσει μαζί τους τα σύνορα. Η αντιζηλία για το κορίτσι, τα ερωτικά σκιρτήματα, η προσπάθεια επικοινωνίας αφού ο ινδιάνος δεν καταλαβαίνει ισπανικά, ο αγώνας για την επιβίωση, μπλέκουν το προσωπικό με το συλλογικό σε μια αφήγηση δυο επιπέδων.
Από τους φτωχούς καταυλισμούς-σκουπιδότοπους της πατρίδας τους μέχρι τα εργοστάσια συσκευασίας κρεάτων και ανθρώπινων ζωών, της χώρας προορισμού, τους χωρίζει ένας δρόμος μακρύς και επικίνδυνος. Χωρίς ταξιδιωτικά έγγραφα με μοναδικό όπλο το πείσμα στο ότι δεν έχουν να χάσουν τίποτα άλλο εκτός από την ζωή τους και το ότι είναι τόσοι πολλοί που ποντάρουν στην κούραση των διωκτών τους, έρχονται αντιμέτωποι με την κρατική βία, την αυθαιρεσία των συνοριοφυλάκων, τις παραστρατιωτικές συμμορίες που καραδοκούν σε όλο το μήκος της σιδηροδρομικής γραμμής, για να τους ληστέψουν, να απαγάγουν τις κοπέλες, να πάρουν ομήρους, να σκοτώσουν.
Η ταινία ξεκινάει κάπως επίπεδα, η σκηνοθεσία απλώς διεκπεραιώνει την σεναριακή ιδέα. Το πέρασμα από το ποτάμι, τα πρώτα χιλιόμετρα με το τρένο στον νότο του Μεξικού. Από το δεύτερο όμως μέρος και μετά ο ρυθμός ανεβαίνει, με διαρκή εναλλαγή συναισθημάτων, έξυπνα πλάνα επάνω στα βαγόνια της μεταφορικής αμαξοστοιχίας, και πανοραμικά των εκτάσεων που διασχίζουν. Όμορφα συναισθήματα συντροφικότητας και αλληλεγγύης, σε συνδυασμό με το άκρως ρεαλιστικό σενάριο που δεν αφήνει περιθώρια για happy end, αποτυπώνει με σαφήνεια τον κυνισμό όλων όσων εμπλέκονται σε αυτό το ατελείωτο λαθρεμπόριο των απελπισμένων.

Οι ελεύθερες νιφάδες του χιονιού με φόντο τον νυχτερινό ουρανό ακόμα και για κάποιον που ποτέ στην ζωή του δεν έχει δει το χιόνι, φαίνεται ότι είναι ένα αξιόλογο κίνητρο για να αποφασίσει να διακινδυνεύσει την είσοδο στο χρυσαφένιο κλουβί του δυτικού καπιταλισμού.