1945

Μια πεντακάθαρη, σινεφίλ ασπρόμαυρη φωτογραφία, ένας αυτοδύναμος αφηγηματικός κορμός, που πλαισιώνεται από ημιτελείς, διαλόγους, αποσιωπητικά, εκφράσεις αγωνίας, μορφασμούς άλλοτε φόβου, άλλοτε τύψεων, μια δραματική, στα όρια του θρίλερ, συνεχώς κορυφούμενη αγωνία, να εντείνεται, καθώς το κανάλι της ηχητικής μπάντας- με τα βήματα των πετάλων του αλόγου στον επαρχιακό δρόμο- διαπερνάει όλα τα πλάνα, σαν μια κλωστή που δένει μεταξύ τους τις ζωές αυτών που έφυγαν για τα κρεματόρια, θύματα του Ολοκαυτώματος- του πιο αποτρόπαιου εγκλήματος στην ιστορία της ανθρωπότητας - και αυτών που όχι μόνο δεν έκαναν τίποτα για να το εμποδίσουν, αλλά πλούτισαν και προόδευσαν κοινωνικά, είτε προδίδοντας, είτε αδιαφορώντας για την μοίρα των γειτόνων τους.

Μια ταινία που έχει την τόλμη να ανοίξει ντουλάπες με ξεχασμένους σκελετούς, να ταρακουνήσει εφησυχασμένες συνειδήσεις, να μιλήσει για το ηθικό πλεονέκτημα των νικημένων, για ένα ηθικό πλεονέκτημα, που όσο κι αν θέλουν να το λερώσουν οι ιδεολογικοί απόγονοι των δημίων, υπάρχει και ακτινοβολεί.

Μια νεκρική πομπή, οι μαυροντυμένοι ασκεναζίμ, πατέρας και γιος, με τις παραδοσιακές ενδυμασίες των ανατολικο-ευρωπαίων εβραίων, ακολουθούν το κάρο που κουβαλάει τα… απομεινάρια των αγαπημένων τους. Μια συμβολική ταφή μέσα στο χώμα για πράγματα πολύτιμα, ιερά όπως οι αναμνήσεις τους, που αν πεταχτούν στα σκουπίδια θα είναι ιεροσυλία. Ένα χωριό, τους παρακολουθεί πίσω από μάντρες, γερμένα πορτόφυλλα, μισόκλειστες κουρτίνες. Ενοχές που σφάζουν, αλλά και υποκρισία. Τύψεις αλλά και κυνισμός. Έχθρα, ο αντισημιτισμός του προσωπικού συμφέροντος. Ένας λαός που περνάει από την ναζιστική κατοχή σε αυτήν των σοβιετικών, ανήμπορος να αντιδράσει, να απελευθερωθεί από προκαταλήψεις, καταδικασμένος να αναπαράγει το έγκλημα εις το διηνεκές.

Ο Ferenc Török , χωρίς να εμπλέκεται συναισθηματικά, υπογράφει ένα λιτό και όσο κι αν φαίνεται οξύμωρο, ένα κλειστοφοβικό δράμα υπαίθρου, μια ιστορία κοινή για όσους λαούς δεν είχαν την δύναμη και το θάρρος, να δουν και να μάθουν από την ιστορία τους.