Kosmos

“Kosmos” του Reha Erdem, από την εβδομάδα Τουρκικού κινηματογράφου στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος.

Ένα μαγικό ταξίδι στα βάθη της ανθρώπινης ψυχής με καταλύτη έναν ξένο που καταφτάνει απρόσκλητος, μια χειμωνιάτικη ημέρα σε ένα μεθοριακό χωρίο της Τουρκικής επικράτειας. Ένας απεσταλμένος του Θεού; Ένας άγγελος;  Ένας θαυματουργός; Τίποτα από αυτά,  παρά μόνο ένας άνθρωπος που καταφέρνει να βλέπει τα ανθρώπινα, από μια διαφορετική γωνία και γι’ αυτό είναι διαφορετικός από τους άλλους. Διαφορετικός. Ούτε καλύτερος, ούτε χειρότερος.

Μια σκηνοθετική εικαστική πανδαισία, μια φωτογραφία εφάμιλλη ζωγραφικών πινάκων, πλαισιωμένη με αποσπάσματα από τον Εκκλησιαστή και το Άσμα Ασμάτων, τα μόνα λόγια που ο Battal (Kosmos) (Sermet Yesil) χρησιμοποιεί για να απαντάει στις ερωτήσεις των χωριανών.

Ο πόλεμος μαίνεται στις παρυφές του χωριού. Ήχοι από κανόνια και οβίδες. Οι κάτοικοι απορροφημένοι στον δικό τους κόσμο, στις αντιπαραθέσεις τους, στην ασημαντότητα τους. Ο ξένος που έρχεται, στην αρχή θα τους δώσει ελπίδα, θα καταφέρει να γιάνει τις αρρώστιες τους, όμως θα φύγει κυνηγημένος, όπως ακριβώς έφτασε, γιατί δεν μπορεί να το κάνει με τους δικούς τους όρους.

Ένα αλληγορικό, φιλοσοφικό δοκίμιο επάνω στα βαρίδια που κρατάνε γαντζωμένο τον άνθρωπο επάνω στη γη. Βαρίδια, που χωρίς αυτά θα ήταν αδύνατη η ζωή έτσι όπως την γνωρίζουμε, αλλά που φυσικά έχουν το ακριβό τους τίμημα. Την απομάκρυνση από τον Εδεμικό κόσμο.

Πλάνα που θυμίζουν Andrei Tarkovsky, Béla Tarr και Θόδωρο Αγγελόπουλο, με την υπογραφή του σκηνοθέτη όμως πάντα παρούσα. Η μουσική επιβλητική και ιδιαίτερα το μινιμαλιστικό «Stumble  Then  Rise  On  Some  Awkward  Morning» από την μπάντα «A Silver Mt. Zion».

Ένα διαμάντι της έβδομης τέχνης.