Δευτέρα 4 Οκτωβρίου 2010

1ο φεστιβάλ βωβού κινηματογράφου

Μαγικές στιγμές κινηματογράφου, στο 1ο φεστιβάλ βωβού κινηματογράφου, από το Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης.
Τρεις ταινίες σε σκηνοθεσία του Buster Keaton και με πρωταγωνιστή τον ίδιο, μας γυρνάνε πάρα πολλά χρόνια πίσω. Τότε που ο δημιουργός δεν ήταν εξαρτημένος από τα μηχανήματα και γενικά την τεχνολογία, αλλά είχε να πει κάτι πραγματικό. Τότε, που ο ήχος δεν έβγαινε από τα στόματα των ηθοποιών και η φαντασία του σκηνοθέτη ερχόταν να καλύψει αυτήν την αδυναμία και να την κάνει πλεονέκτημα. Με πολύ λεπτούς χειρισμούς και με τις συνεχόμενες κωμικές καταστάσεις, να διαδέχονται η μια την άλλη, ασταμάτητα, δεν ξεφεύγει από την πλοκή της υπόθεσης και σκιαγραφεί την εποχή του και τους ανθρώπινους χαρακτήρες, με μια ματιά, τόσο προχωρημένη, που φαντάζει διαχρονική. Μπορεί να μην έχει τον λυρισμό του Charlie Chaplin, όμως μέσα από αυτήν την φαινομενική απλοϊκότητά του, αναβλύζει ένας χείμαρρος συναισθημάτων. Η ζήλεια, η δειλία, ο ηρωισμός, η επίδειξη, το συμφέρον, η αυτοθυσία, ο αγώνας για την επιβίωση, προλαβαίνουν να αγγίξουν τον θεατή, παρά τον γρήγορο έως καταιγιστικό ρυθμό των έργων. Τα μεγάλα πλάνα και ο χειρισμός ενός τόσο μεγάλου αριθμού κομπάρσων ηθοποιών, αυτό το ατελείωτο φόρτωμα της οθόνης, βγάζει ένα αποτέλεσμα θριάμβου και επιτυχίας.

Στην ταινία “Seven chances”, ο Buster Keaton υποδύεται τον Τζέημς Σάννον, ένα επιχειρηματία στα πρόθυρα της χρεοκοπίας, ο οποίος μαθαίνει το πρωί της ημέρας των εικοστών έβδομων γενεθλίων του, πως κληρονομεί μια μεγάλη περιουσία, αρκεί να παντρευτεί μέχρι να κλείσει τα 27 του χρόνια. Οι αποτυχίες του και οι αναστολές του με το κορίτσι του και με τις υποψήφιες νύφες και η αγγελία στην εφημερίδα από τον συνεταίρο του για την εύρεση νύφης, προκαλεί ένα πελώριο κύμα νυφών, από τις οποίες ο φουκαράς ο Σάννον τρέχει για να απαλλαγεί. Κωμικές σκηνές καταδίωξης στην πόλη και στην ύπαιθρο, βράχοι από την κατολίσθηση, που τον παίρνουν στο κατόπι, παιχνίδι με τον χρόνο, μιας και η προθεσμία της διαθήκης λήγει στις επτά το απόγευμα της ίδιας μέρας, φτιάχνουν μια σπαρταριστή ατμόσφαιρα.
Όταν ο μαγκωμένος Τζέημς Σάννον πετάει ένα χαρτάκι-ραβασάκι με την πρόταση γάμου στην κοπέλα στο πατάρι του καφέ, γυρνάει και ραίνει το κεφάλι του άσπρος χαρτοπόλεμος. Τα λόγια είναι περιττά...





Στην ταινία “Balloonatic” ο πρωταγωνιστής πέφτει με το αερόστατο σε κάποια ζούγκλα και προσπαθεί να επιβιώσει στην άγρια φύση. Βρίσκει μια γυναίκα, που έχει καταφέρει να προσαρμοστεί και που αρχικά τον βλέπει εχθρικά, μα αργότερα συμφιλιώνονται και συνεργάζονται για την σωτηρία.
Στην εικοσάλεπτη αυτή ταινία δεν είναι τόσο η υπόθεση αυτό που μετράει, αλλά αποτελεί μια επίδειξη σκηνοθετικής τεχνικής.


Στην τρίτη και μεγαλύτερη ταινία, “The general”, έχουμε να κάνουμε με μια ξεκάθαρα αντιμιλιταριστική ταινία, που όμως δεν το φωνάζει. Κι αυτό, γιατί ο πρωταγωνιστής, ένας μηχανικός σιδηροδρόμων, δεν είναι ο κλασσικός αντιρρησίας συνείδησης. Ωθείται άθελα του στις ηρωικές πράξεις, περισσότερο για να κερδίσει την αποδοχή της αγαπημένης του και σχεδόν καθόλου, γιατί τον έχει συνεπάρει η ιδέα της πατρίδας και του πολέμου. Μονάχος του επάνω σε μια ατμομηχανή τα βάζει με απείρως περισσότερους εχθρούς, σώζει την κοπέλα του από τα νύχια τους και μαζί της επιστρέφει με τον ίδιο τρόπο, ενώ καταδιώκεται από ένα άλλο τραίνο γεμάτο με κακούς.
Γυρισμένη το 1927, αναφέρεται στον αμερικάνικο εμφύλιο, ανάμεσα στους Βόρειους και στους Νότιους και αποτελεί ένα σκηνοθετικό αριστούργημα. Όχι μόνο οι σκηνές καταδίωξης με τα τραίνα, που, όπως αναφέρει και το πρόγραμμα του φεστιβάλ, θεωρούνται οι καλύτερες σκηνές με τραίνο, που έχουν γυριστεί ποτέ, αλλά και η σκηνή, που το τσούρμο των Νοτίων βγαίνει για να κυνηγήσει το τακτικό σώμα των Βορείων, που έχουν αποκοπεί από τις προμήθειες, χάρις στην ηρωική προσπάθεια του πρωταγωνιστή. Ο πραγματικός “general”, το τραίνο, παραγκωνίζει τον στρατηγό, στον οποίο το μόνο που φανερώνει τον βαθμό του, είναι η στολή και τα παράσημα.
Σε αυτήν την τελευταία ταινία είχαμε την τύχη, να συνοδεύει με το πιάνο η κυρία Άννα Στερεοπούλου, μια απόδοση του ύφους και του κλίματος της ταινίας εκπληκτική, που έντυνε και τις πιο λεπτές αποχρώσεις της ιστορίας που εκτυλισσόταν στο πανί.



6 σχόλια:

Philip Winter είπε...

Καλησπερα και συγχαρητηρια για το μπλογκ σου!
Λοιπον, λατρευω τον Buster Keaton και με γοητευει πολυ ο βωβος κινηματογραφος.
Απο αυτες τις τρεις ταινιες, εχω δει τις εξης δυο:

-“Seven chances” 4/5
Ιδιοφυεστατη υποθεση, τρελες καταδιωξεις σκηνοθετημενες αψογα.Αλλο ενα διαμαντι του κωμικου με το αγελαστο προσωπο.

“The general” 5/5
Μια απο τις μεγαλυτερες κινηματογραφικες μου λατρειες και με διαφορα η πιο αγαπημενη μου του Keaton.Θαυμασια φαντασiα παρα τ' αδυνατα τεχνικα μεσα της εποχης : απορω, πως η παραλληλη η πανω στα τραινα καμερα, κινιουνταν και ταυτοχρονα κινηματογραφουσε τα τραινα μπρος, οπισθεν, στις γεφυρες , κτλ !!Μια ταινια ολο φαντασια και παραστατικη ε υ κ ι ν η σ ι α, ακριβως επειδη-_βωβος κιν/φος- δεν υπάρχει λογος, η λογικη εκφραση στα διαδραματιζομενα.Ο Μπαστερ Κιτον παντα αμηχανος αρχικα.Και κατοπιν αστραπιαια βρισκει τη λυση: αιλουρος, προσαρμοζεται σα χαμαιλεοντας, συναισθηματικος, παντα κατα υπερτερων αντιπαλων, τους ανατρεπει με ξεκαρδιστικο τροπο.
Αριστουργημα!

Μιας και μιλαμε για βωβο κινηματογραφο θα ηθελα να πω πως ο πιο αγαπημενος μου σκηνοθετης ολων ειναι ο Charles Chaplin!Τον λατρευω!!Μου αρεσουν επισης οι Eisenstein, Murnau, Griffith, Melies κ.α.Ενω απο ηθοποιους μου αρεσουν πολυ οι Lloyd, Garbo, Valentino, Fourbanks, Pickford, Chaney κ.α.

Καλο βραδυ!

synephilidikos είπε...

Ευχαριστώ πολύ για τα καλά λόγια.
Πολύτιμο το σχόλιο σου, για την εγγραφή. Συμφωνώ, πως ο τρόπος χειρισμού του φακού φαντάζει εξωπραγματικός, για τα δεδομένα της εποχής.
Και για μένα, ο Charlie Chaplin είναι ίσως ο μεγαλύτερος όλων. Σε αυτό το φεστιβάλ θα δούμε πολλούς από τους σκηνοθέτες και ηθοποιούς που αναφέρεις.

Philip Winter είπε...

Παρακαλω.
Χαιρομαι πολυ που συμφωνουμε.Την πρωτη φορα που ειχα δει την ταινια ειχα ενθουσιαστει πολυ με την κινηματογραφιση της.
Χαιρομαι πολυ που συμφωνουμε για τον Τσαπλιν γιατι τον λατρευω.Απ' οτι βλεπω στο προφιλ σου εχεις μια εικονα απο την αριστουργηματικη ταινια του, το "The circus"!Θελω πολυ να δω καμια βωβη ταινια στο φεστιβαλ.

synephilidikos είπε...

Αν μου αφήσεις κάποιο email, μπορώ να σου στείλω αποσπάσματα πρωτότυπης μουσικής, από μια παλιότερη προβολή της ταινίας "The Circus".
Σε κάποιες από τις ταινίες του φεστιβάλ, η μουσική είναι ζωντανή καιξεφεύγει από αυτήν της αρχικής ταινίας.

Philip Winter είπε...

Σ' ευχαριστω πολυ φιλε μου, αλλα το soundtrack του "Τσιρκου" το εχω.
Οντως, ξεφευγει μερικες φορες, αλλα πιστευω πως ειναι εμπειρια να βλεπεις τετοιες ταινιες στη μεγαλη οθονη με ζωντανη μουσικη!
Απο τις 9 ταινιες που θα παιξει το Ιδρυμα εχω δει τις εξης 8:
The Gold Rush 5/5
Safety Last! 5/5
Go West 3.5/5
The Navigator 4.5/5
The Phantom of the Opera 3.5/5
City Lights 5/5
The Kid /5
The Birth of a Nation 3/5

synephilidikos είπε...

Καλά, μιλώ για αποσπάσματα και όχι για soundtrack. Σίγουρα, η απόλαυση μιας ταινίας, ειδικά σαν και αυτές, δεν συγκρίνεται με τίποτα, έξω από την μεγάλη οθόνη. Όλα τα άλλα είναι ημίμετρα.