La teta asustada-Το γάλα της θλίψης

Με ένα λυπητερό τραγούδι, σαν προσευχή, ξεκινάει αυτή η ταινία της Claudia Llosa, “La teta asustada” (Το γάλα της θλίψης). Πάνω στο νεκρικό κρεβάτι, η μάνα, ανακαλεί από την μνήμη της την βία, τον όλεθρο, τον θάνατο, που έζησε στα ταραγμένα χρόνια της «τρομοκρατίας» και οι ξεψυχισμένες λέξεις-στίχοι, που βγαίνουν από το στόμα της, χτίζουν γύρω από την κόρη της, την Fausta (Magaly Solier), ένα πελώριο τοίχο απομόνωσης από την κοινωνία. Έτσι, όπως το γάλα-σύμφωνα με τον θρύλο-που ταΐσανε οι βιασμένες μητέρες τα μωρά τους και στάλαξαν μέσα τους τον φόβο. Αυτό το αυτοπροστατευτικό συναίσθημα, που όταν οι συνθήκες της δημιουργίας του πάψουν να υπάρχουν, μένει εκεί, ένας διαχρονικός τύρρανος, που δύσκολα γκρεμίζεται από τον θρόνο του.
Το Περού προσπαθεί να ανακάμψει από τον εμφύλιο πόλεμο. Μέσα στις παραδόσεις και στα φολκλορικά στοιχεία του πολιτισμού των Άνδεων μπαίνουν, τελείως «αχώνευτα», οι εισαγόμενες Αμερικάνικες αξίες. Ένας λαός που καταπίνει, σαν αφηνιασμένος, τα ξενόφερτα έθιμα. Τα φτωχά λαϊκά στρώματα μαϊμουδίζουν, ενώ η άνιση κατανομή του πλούτου προκαλεί πια με ασφάλεια. Η Fausta πιάνει δουλειά, σαν υπηρέτρια, στο αρχοντικό μιας ευκατάστατης πιανίστριας, για να μαζέψει τα χρήματα που απαιτούνται, για να μεταφέρει την σoρό της μητέρας της, πίσω στο χωριό τους. Όλοι οι άνδρες που περιβάλλουν τον μικρόκοσμό της, φαντάζουν, εν δυνάμει, βιαστές της. Τοποθετεί μια πατάτα μέσα στον κόλπο της, για να προστατευθεί. Ένας αδυσώπητος αγώνας ξεσπά, καθώς η ανάγκη και η θέληση για ζωή συγκρούεται με τον φόβο και την προκατάληψη. Ένα μοναχικό αγρίμι με σφιγμένες τις γροθιές του, ένα στρείδι που έχει κλείσει ερμητικά τις πόρτες του στον έξω κόσμο.
Αυτήν την τόσο ενδιαφέρουσα ιστορία παίρνει στα χέρια της η Περουβιανή Claudia Llosa και φτιάχνει αυτήν την αργή, ποιοτική και ποιητική ταινία. Με υπέροχα εξωτερικά πλάνα, με ερμηνείες ηθοποιών γεμάτες εσωτερικότητα και με αρκετές σκηνές που μιλούν αλληγορικά, για πράγματα, που ο θεατής καλείται να συμμετέχει στην ερμηνεία τους, όπως για παράδειγμα το σπάσιμο του μαργαριταρένιου κολιέ της οικοδέσποινας και η συμφωνία της, να δίνει στην Fausta μια χάντρα για κάθε τραγούδι, που θα της φανερώνει. Μια χάντρα πίσω από την άλλη μέχρι η μηχανική ζυγαριά, που τις ακουμπάει, να γύρει τελικά προς την άλλη πλευρά.
Όχι τόσο σαν ψεγάδι, όσο, σαν μια παρατήρηση που θα μπορούσε να γίνει, είναι, ότι με ξένισε λίγο η έλλειψη μιας σαφούς σκηνοθετικής υπογραφής. Σε όλη τη διάρκεια του film κατάφερα να διακρίνω αρκετές σκηνοθετικές επιρροές και ειδικά στην προσπάθεια να αποδοθεί η ιδεολογία του κιτς.