Τετάρτη 28 Νοεμβρίου 2018

Dogman


Σύγχρονος ιταλικός, νεορεαλιστικός κινηματογράφος από τον Matteo Garrone. Μια σκληρή, αλλά ταυτόχρονα τρυφερή ταινία, που απογειώνεται χάρη στην εκφραστική ερμηνεία του Marcello Fonte, στον ρόλο του Marcello, ενός ιδιοκτήτη καταστήματος για την περιποίηση και την φιλοξενία σκύλων.
Μια θλιβερή επαρχιακή λουτρόπολη που χωράει ολόκληρη σε ένα πλάνο. Παλιά ετοιμόρροπα κτήρια, κοινόχρηστοι χώροι παρακμιακοί, λακκούβες με βρόχινο νερό και λάσπες. Αυτή τη λασπωμένη ζωή προσπαθεί να αναβαθμίσει ο πρωταγωνιστής, να την ξεσκαλώσει από την μιζέρια, βάζοντας από το περίσσεμα της αγάπης του, στα σκυλάκια συνοδείας των πελατών του. Μικροπαραβατικός, διακινεί μικρές ποσότητες κοκαΐνης, αλλά με ένα έμφυτο ηθικό ανάστημα σε οξεία αντίθεση με το φυσικό του ανάστημα, που τον κάνει να διαφέρει από τους άχρωμους,  συμφερεντολόγους, επαρχιώτες συμπολίτες του.
 Η ταινία «χτίζεται» μεθοδικά σε όλο το πρώτο μέρος. Οι αντιθέσεις αρχίζουν να παίρνουν σάρκα και οστά. Η πάλη για να διατηρήσει ζωντανή την σχέση του με την μικρή του κόρη μετά το διαζύγιο, η εύθραυστη ισορροπία με τους γείτονες, η ιδιότυπη φιλία με τον τραμπούκο, πρώην παλαιστή Simone (Edoardo Pesce). Ο Marcello προσπαθεί με το βλέμμα του να γλυκάνει τον γύρω του κόσμο. Επιμένει, όχι πεισματικά, αλλά με ένα τρόπο ανεπιτήδευτο, πηγαίο που κερδίζει τον θεατή, σαν ένα είδος σύγχρονου Δον Κιχώτη που δεν αποζητά την συμπάθεια, αλλά λειτουργεί με βάσει τους δικούς του άγραφους κανόνες. Στο δεύτερο μέρος της ταινίας, όταν πια ο πρωταγωνιστής μπαίνει στο περιθώριο  νικημένος από την αδράνεια και όταν η αντίθεση με τον Simone προσωποποιείται και παγιώνεται, έρχονται οι σκηνές βίας για να ανεβάσουν την ένταση και να οδηγήσουν στην αποκλιμάκωση της παραίτησης.
Μια αξιόλογη ταινία με ευρηματικά σκηνοθετικά τεχνάσματα, ίσως προβληματική όσο αφορά τους δεύτερους ρόλους, όμως ευπρόσωπη και με ξεκάθαρο μήνυμα.

Τρίτη 6 Νοεμβρίου 2018

Ψυχρός Πόλεμος (Zimna wojna)


Ο Pawel Pawlikowski ξετυλίγει το κουβάρι μιας θυελλώδους ερωτικής ιστορίας που ξεκινάει στην επαρχιακή αγροτική Πολωνία, λίγα χρόνια μετά το τέλος του Β’ παγκοσμίου πολέμου και την παρακολουθεί αποσπασματικά μέχρι τις αρχές περίπου της δεκαετίας του ’60, όταν αποφασίζει να … αποδεσμεύσει τους πρωταγωνιστές του, ουσιαστικά με το να τους επιτρέπει να δραπετεύσουν από το πλάνο, όταν ο παράφορα παθιασμένος μετ’ εμποδίων έρωτάς τους, φτάνει στην κορύφωσή του, όταν δεν έχει πια ανάγκη επιβεβαίωσης, όταν οι εραστές έχουν πια πάψει να αποτελούν κίνδυνο για το πολιτικό καθεστώς της χώρας τους.
Το μαυρόασπρο τετράγωνο κάδρο παντρεύει την ερωτική ιστορία και την εντάσσει μέσα στο μεγαλύτερο κάδρο, μέσα στο  πολιτικό κοινωνικό πλαίσιο της μεταπολεμικής Πολωνίας του υπαρκτού σοσιαλισμού. Το αυταρχικό πολίτευμα τρέμει το πρωτογενώς λαϊκό, το αυθεντικό, όπου κι αν αυτό απαντιέται, στην μουσική, στο τραγούδι, γενικά στις τέχνες, αλλά και στις ανθρώπινες σχέσεις. Το μετατρέπει σε φολκλόρ, σε επιτηδευμένο προϊόν λαϊκής κατανάλωσης και προπαγάνδας. Και όταν δεν μπορεί, όταν συναντά αντίσταση, τότε το διώκει.
Μέσα από τις μισάνοιχτες χαραμάδες μέσα από τα σύνορα των χωρών του ανατολικού και του δυτικού μπλοκ συναντιόνται οι εραστές. Ο μουσικός (Tomasz Kot) και η τραγουδίστρια (Joanna Kulig) παλεύουν για να συντηρήσουν έναν έρωτα που γεννιέται και πεθαίνει σε κάθε τους συνάντηση. Το Παρίσι της διανόησης, των καλλιτεχνών, των πολιτικών εξόριστων τρέφει και τρέφεται από τα θύματα της σταλινικής βίας. Η ατομική και σεξουαλική απελευθέρωση, η jazz, ο πολύχρωμος (αν και ασπρόμαυρος) κόσμος των νυχτερινών μπαρ θέλγει τον ασυμβίβαστο Wiktor, θέλγει αλλά ταυτόχρονα τρομάζει την ταλαντούχα επαρχιωτοπούλα, την Zula. Για μια δεκαπενταετία η σχέση τους κινείται στην κόψη του ξυραφιού. Οι παράλληλες ζωές τους διασταυρώνονται και απομακρύνονται . Η παράδοση, η συνθηκολόγηση μοιάζει να αποτελεί μονόδρομο. 
Η εντυπωσιακά κεντραρισμένη με έντονα κοντράστ φωτογραφία, διηγείται με τον δικό της αυτοτελή συμβολικό τρόπο την ιστορία και συμπληρώνεται από μουσική, τραγούδια και χορό. Ένα μιούζικαλ ερωτικό ρομάντζο με προεκτάσεις. 
Στην εφαπτομένη του προσωπικού και του συλλογικού δράματος γεννιέται ο σύγχρονος Πολωνικόςκινηματογράφος.