Δευτέρα 9 Νοεμβρίου 2009

Das Weisse Band-Η λευκή κορδέλα


Πόσο καλύτερα θα μπορούσε να αποδοθεί αυτή η παιδική «ανταρσία» απέναντι στην επίπλαστη κοινωνική ομαλότητα, παρά με την ασπρόμαυρη εικόνα. Το κάδρο λευκό, κατάλευκο παίρνει το χρώμα του, όχι από την ζωντάνια και την ζεστασιά του ήλιου, αλλά από το παγωμένο χιόνι, τις απέραντες εκτάσεις με τα στάχια και της ψηλές θημωνιές. Ανάμεσά τους οι άνθρωποι μαύρες και γκρίζες φιγούρες γυρνούν, σαν χαμένοι, αδυνατούν να αρθρώσουν λόγο, σιωπηλοί απέναντι στην εξουσία του φεουδάρχη, υποταγμένοι στα ρηχά κηρύγματα της εκκλησίας και στην επιστημονική αυθεντία της ιατρικής τέχνης, πανέτοιμοι για την κρεατομηχανή του Α’ παγκόσμιου, που βρίσκεται προ των πυλών.
Στο μικρό χωριό τα παιδία δεν παίζουν. Δεν είναι σκανταλιές αυτές οι χοντροκομμένες πράξεις. Είναι η οργή που ξεχειλίζει, για όλα αυτά που βλέπουν γύρω τους, για όσα αισθάνονται ότι τους αφορούν και δεν μπορούν να παρέμβουν. Είναι αδύνατες γροθιές πάνω σε ένα θεόρατο ντουβάρι, που έχει στηθεί μπροστά τους για να τους φυλακίσει, να τους κλέψει την ζωή. Είναι οι επιπλοκές μιας πυογόνου αρρώστιας, που έχει καταφάει κάθε δημιουργική κοινωνική ικμάδα, στο όνομα της απαρασάλευτης συντήρησης ξεπερασμένων αξιών, κενού πλέον περιεχομένου.
Ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος Michael Haneke βάζει τον δάσκαλο (Christian Friedel) του χωριού, να αφηγηθεί τα μια σειρά από ανεξήγητα γεγονότα, που ταράσσουν την φαινομενικά ήρεμη ζωή της μικρής κοινωνίας. Κανένας δεν μπορεί, αλλά όσο η ταινία προχωρά, αποκαλύπτεται, ότι κανείς δεν θέλει να ερμηνεύσει αυτές τις επιφανειακά ασύνδετες επιθέσεις και δολιοφθορές. Ο βαρόνος, ο πάστορας, ο γιατρός είναι αυτοί που βγαίνουν ωφελημένοι από την κοινωνική ειρήνη, όσο δεν θίγονται τα προνόμια και οι προσωπικές τους «εμπλοκές» με την υπόθεση. Ο λαός με αρχής γινομένης από τα παιδιά πρέπει, όχι απλά να μάθει να υπακούει, αλλά η συμπεριφορά αυτή να γίνει δεύτερη φύση του. Μια λευκή κορδέλα τυλιγμένη στο μπράτσο είναι αυτή, που θα επαναφέρει τον «εγκληματία» σκέψης πίσω ξανά στον «σωστό» δρόμο. Πόσο όμως ανθεκτική μπορεί να είναι μια κοινωνία, που με τέτοια μεθοδικότητα της σταλάζουν το δηλητήριο της υποκρισίας και του μίσους απέναντι στην ίδια την ζωή. Η απάντηση έρχεται με την δολοφονία του διάδοχου του Αυστριακού θρόνου στο Σεράγεβο.

Δεν υπάρχουν σχόλια: