Μια πόλη δίπλα στην θάλασσα-Manchester by the Sea

Υπόδειγμα ολοκληρωμένης κινηματογραφικής αφήγησης, η ταινία «Μια πόλη δίπλα στην θάλασσα» (Manchester  by  the  Sea), του Kenneth Lonergan, διακινδυνεύει και παίζει με την υπομονή του θεατή για αρκετή ώρα, μέχρι να αποφασίσει να του δώσει τα απαραίτητα για την κατανόηση στοιχεία, όσο αφορά τον μισανθρωπισμό του πρωταγωνιστή του. Το ρίσκο φυσικά αυτό είναι πλαστό. Ο απόλυτος έλεγχος της σεναριακής εξέλιξης, κάτω από την στιβαρή μπαγκέτα του σκηνοθέτη, παρά τα εκαντοντάδες εμβόλιμα πλάνα μέσα από τα τζάμια του κινούμενου οχήματος, του πλήθους των φαινομενικά εκτός περιεχομένου σκηνών,  χαρίζει ένα απίστευτο δέσιμο που καθηλώνει το βλέμμα του θεατή. Καταφέρνει να τον κάνει συμμέτοχο στην αποκαλυπτική διαδικασία, πρώτα τον κερδίζει με την αψεγάδιαστη καλλιτεχνική του ποιότητα και μετά … του δίνεται.

Βασανισμένος από προσωπικές τύψεις για ένα έγκλημα εξ’ αμελείας, αλλά και κατά κάποιο τρόπο στιγματισμένος από την προκατειλημμένη στάση της κοινωνίας απέναντι του, ο Lee Chandler (Casey Affleck) καλείται να αναλάβει την κηδεμονία του ανήλικου ανιψιού του Patrick (Lucas Hedges), μετά τον πρόωρο θάνατο του αδελφού του. Μια λυσσαλέα εσωτερική πάλη, που εκδηλώνεται πότε με υπερβολική εσωστρέφεια και πότε με εκρήξεις επιθετικότητας, καθώς ο ήρωας αυτομαστιγώνεται στην προσπάθεια του να συμφιλιωθεί με τα γεγονότα που τον σημάδεψαν.

Ακαριαία, απροειδοποίητα flash back που διακόπτουν την ροή της ταινίας και λειτουργούν σαν νοητικές βουτιές σε διάφορα στάδια του παρελθόντος και επιτυχημένη χρησιμοποίηση τεχνικών όπως το slow motion ή η επιλογή μουσικών κομματιών με μεγάλη εμβέλεια, όπως το Adagio του Albinoni, δίνουν στην ταινία ένα ζυγισμένο μελοδραματικό τόνο, που όμως απαλύνεται χάρη στην παράλληλη διήγηση της αδέξιας προσπάθειας του κατατονικού Lee να προσεγγίσει τον εξωστρεφή ανιψιό του με τις πολλές φιλεναδούλες.

Ένα δυνατό ψυχολογικό δράμα που ευτύχησε να έχει στο καστ του τον Casey Affleck. Κάθε του κίνηση, κάθε μορφασμός «κουμπώνει» σταθερά επάνω στο απαιτητικό σενάριο της ταινίας και το απογειώνει.

Η ορχήστρα των τυφλών-L'orchestre des aveugles

Από την 6^η εβδομάδα αφρικανικού κινηματογράφου στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος, η ενδιαφέρουσα ταινία του μαροκινού σκηνοθέτη Mohamed Mouftakir, «Η ορχήστρα των τυφλών» (L'orchestre des aveugles).

Με μια λεπτή ισορροπία ανάμεσα στον λυρισμό και στην ισοπεδωτική πραγματικότητα, η ταινία εκμεταλλεύεται την αθώα παιδική ματιά του μικρού πρωταγωνιστή και αφηγητή, του Mimou (El Jihani Ilyas), για να αποδώσει  σκηνές από την ζωή  καθημερινών ανθρώπων σε μια λαϊκή γειτονιά της βορειοαφρικανικής χώρας, τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του ’60.

Ο θρησκευτικός και κοινωνικός συντηρητισμός με όλη την υποκρισία που τον ακολουθεί, η πολιτική καταπίεση του λαού από  την κρατική εξουσία,  που με τους προπαγανδιστικούς και τους κατασταλτικούς της μηχανισμούς ελέγχει την κατάσταση και διαιωνίζει την κυριαρχία της, είναι το μοτίβο επάνω στο οποίο η ταινία «χτίζει» τους χαρακτήρες της.

Μια μικρή αυλή και γύρω της δωμάτια-σπίτια, όπου ζουν συγγενείς φίλοι και γείτονες. Είναι το περιβάλλον όπου μεγαλώνει ο επτάχρονος γιος του Houcine Bidra (Younes Megri) όπου ανακαλύπτει τον κόσμο, όπου ερωτεύεται την άνοιξη στο λουλουδάτο φόρεμα της νεαρής γειτονοπούλας του. Άνθρωποι υποταγμένοι που πέρασαν φτωχά και δύσκολα παιδικά χρόνια με φιλοδοξίες κοινωνικής ανέλιξης, κάποιοι άλλοι καταφερτζήδες που επιβιώνουν σε όλες τις καταστάσεις, ο ιδεαλιστής κομμουνιστής θείος, ο ποδοσφαιρόφιλος γείτονας με το ραδιοφωνάκι κολλημένο στο αυτί, στις αναμεταδόσεις των αγώνων παραιτημένος και παρατημένος από όλους. Συζυγικά καβγαδάκια, απιστίες, τα ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα, (πόσο ίδια κι απαράλλαχτα είναι κάποια πράγματα παντού και πάντα) μια προσπάθεια να ξεφύγουν από την μιζέρια πιστεύοντας ότι είναι ρούχο και αλλάζει, μέχρι που στο τέλος ανακαλύπτουν ότι είναι το ίδιο τους το πετσί.

Μια ορχήστρα με σικέ τυφλούς η ψυχή της οποίας είναι ο Houcine αναλαμβάνει να παίζει σε γυναικείες γιορτές, καθώς η θρησκευτική παράδοση απαγορεύει στο ανδρικό μάτι να κοιτάζει το γυναικείο σώμα. Η προσποίηση, τα υπονοούμενα γίνονται δεύτερη φύση. Ακολουθούν τους ανθρώπους κατά βήμα. Ακόμα και οι… ανατροπές γίνονται σε αυστηρά καθορισμένα πλαίσια.

Πολύ όμορφη φωτογραφία με ζεστά χρώματα, καλό casting και γλυκό εθιστικό μουσικό θέμα, συν αρκετές αναφορές σε παλιό ασπρόμαυρο κινηματογράφο δίνει στην ταινία ένα άρωμα αυθεντικής νοσταλγίας.